Giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ như thế nào? 

Đất đai là một trong những vấn đề khá nhạy cảm và thường xảy ra các vụ mâu thuẫn. Khi xảy ra tranh chấp thì họ thường đưa ra các chứng cứ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của họ, trong đó có sổ đỏ. Vậy trường hợp tranh chấp đất đai không có sổ đỏ sẽ giải quyết như thế nào? Cùng Đo Vẽ Nhanh tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này nhé. 

Sổ đỏ có phải là cơ sở duy nhất để giải quyết tranh chấp hay không? 

Theo quy định của Luật đất đai 2013, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) là chứng thư pháp lý chứng minh việc sử dụng đất của người sử dụng đất là hợp pháp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp tranh chấp đất đai không có sổ đỏ, người sử dụng đất có thể đưa ra các loại giấy tờ liên quan chứng minh cho việc sử dụng đất của mình. Cụ thể là một số giấy tờ được quy định tại điều 100 của Luật đất đai 2013. 

  • Những loại giấy tờ về quyền sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền cấp trước ngày 15/10/1993.
  • Do Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ tạm thời hoặc có tên ở trong sổ địa chính hoặc sổ đăng ký ruộng đất  trước 15/10/1993. 
  • Các loại giấy tờ hợp pháp về tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, giấy tờ giao nhà tình thương, tình nghĩa. 
  • Giấy chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước 15/10/1993 do UBND xã xác nhận là đã sử dụng trước 15/10/1993.
  • Giấy tờ thanh lý và hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở, giấy tờ mua nhà thuộc sở hữu của nhà nước theo quy định pháp luật. 
Sổ đỏ không phải là cơ sở duy nhất chứng minh quyền sử dụng đất
Sổ đỏ không phải là cơ sở duy nhất chứng minh quyền sử dụng đất

Xem thêm:

Tham khảo mẫu biên bản xác định ranh giới mốc giới thửa đất

Tham khảo quy định mới nhất liên quan tới ranh giới đất

Cách giải quyết tranh chấp đất khai hoang không có giấy tờ

Một số căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ

Để có thể giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ chúng ta cần phải dựa vào các căn cứ được quy định tại khoản 1 điều 91 NĐ số 43/2014 của Chính Phủ: 

  • Thứ nhất là chứng cứ về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp đất đưa ra. 
  • Thứ hai, dựa vào thực tế diện tích đất mà các bên tranh chấp đang sử dụng ngoài phần diện tích đất đang tranh chấp và bình quân diện tích đất trên 1 nhân khẩu ở địa phương. 
  • Thứ ba, đất đang tranh chấp có phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất mà cơ quan nhà nước thẩm quyền phê duyệt hay không. 
  • Thứ tư, chính sách ưu đãi của những người có công với nhà nước 
  • Thứ năm, dựa vào quy định pháp luật về cho thuê đất, giao đất và công nhận quyền sử dụng đất. 
Giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ dựa vào nhiều yếu tố
Giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ dựa vào nhiều yếu tố

Ngoài các căn cứ trên, cơ quan có thẩm quyền cũng có thể dựa trên kết quả xác minh thực tế, lời khai của đương sự, biên bản hòa giải, kết quả giám định,…

Trình tự giải quyết khi xảy ra tranh chấp đất đai không có sổ đỏ 

Theo quy định tại Điều 202 và 203 của Luật đai 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP quy trình giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ bao gồm các bước chính như sau: 

Bước 1: Tiến hành hòa giải 

Nhà nước ưu tiên khuyến khích việc các bên tranh chấp tự hòa giải và thương lượng với nhau. Trường hợp các bên không thể tự hòa giải được thì bắt buộc phải nộp đơn lên UBND cấp xã nơi có bất động sản để hòa giải. 

Phương pháp tự hòa giải được nhà nước khuyến khích
Phương pháp tự hòa giải được nhà nước khuyến khích

Thủ tục hòa giải tranh chấp đất tại UBND xã được thực hiện trong khoảng thời gian không quá 45 ngày, kể từ ngày nhận đơn yêu cầu. Việc hòa giải phải lập thành biên bản và có chữ ký của các bên tranh chấp. UBND xã xác nhận của về việc hòa giải không thành hay thành. 

Thủ tục hòa giải tại UBND xã là thủ tục bắt buộc 
Thủ tục hòa giải tại UBND xã là thủ tục bắt buộc

Bước 2: Tiến hành các thủ tục giải quyết tranh chấp đất

Trường hợp tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại UBND cấp xã không thành thì sẽ tiến hành giải quyết như sau: 

Nếu tranh chấp mà đương sự có một trong các loại giấy tờ ở điều 100 nếu trên thì sẽ nộp đơn lên tòa án nhân dân giải quyết. 

Đương sự có một trong các loại giấy tờ tại Đ100 nộp đơn tại Tòa án nhân dân
Đương sự có một trong các loại giấy tờ tại Đ100 nộp đơn tại Tòa án nhân dân

Trường hợp tranh chấp đất đai không có sổ đỏ và các loại giấy tờ quy định tại Đ 100 thì đương sự có thể lựa chọn 1 trong 2 hình thức giải quyết như sau:

Thứ nhất 1: Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND cấp có thẩm quyền cụ thể:

Với tranh chấp giữa cá nhân, hộ gia đình, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết. Trường hợp không đồng ý với quyết định thì khiếu nại lên Chủ tịch UBND tỉnh hoặc khởi kiện lên Tòa án. 

Tranh chấp mà một bên là tổ chức, cơ sở tôn giáo hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có nguồn vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết. Nếu không đồng ý với quyết định thì khiếu nại lên Bộ trưởng BTNMT hoặc khởi kiện lên Tòa. 

Sau khi nhận được quyết định giải quyết lần 1, nếu hai bên hoặc một bên tranh chấp không đồng ý thì phải gửi đơn đề nghị giải quyết tranh chấp lần hai lên cơ quan có thẩm quyền. 

Trong khoảng thời hạn không quá 30 ngày kể từ ngày nhận quyết định lần 1. Đối với các xã ở vùng sâu, miền núi, nơi kinh tế đặc biệt khó khăn,…không quá 45 ngày. Nếu các bên không gửi đơn khiếu nại thì quyết định lần 1 sẽ có hiệu lực thi hành 

Thứ hai 2: Khởi kiện lên Tòa án nhân dân thẩm quyền theo quy định về tố tụng dân sự. 

Cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ giấy tờ quy định tại điều 189 Bộ luật dân sự 2015 khi khởi kiện lên tòa 
Cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ giấy tờ quy định tại điều 189 Bộ luật dân sự 2015 khi khởi kiện lên tòa

Có thể bạn quan tâm:

Quy trình giải quyết và mẫu đơn tranh chấp ranh giới đất

Tranh chấp đất đai mua bán bằng giấy viết tay giải quyết như thế nào?

Hợp đồng mua bán nhà đất giấy tay có hiệu lực không?

Bài viết trên là toàn bộ thông tin về cách giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ. Việc không có giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất tương đối phức tạp đặc biệt là những lúc xảy ra chấp. Hy vọng những chia sẻ của Đo Vẽ Nhanh sẽ giúp ích cho bạn.