Trong ngành Trắc địa, khái niệm độ lệch dọc là gì luôn cần mọi người phải nhớ rõ. Bởi kiến thức liên quan đến chúng khá nhiều, nếu không hiểu sâu và rộng sẽ rất bất tiện trong quá trình thực hiện công việc. Tại bài viết này, Đo Vẽ Nhanh sẽ giải thích khái niệm độ lệch dọc cũng như cách xác định chuẩn xác thông số này.
LIÊN HỆ ĐO ĐẠC NHÀ ĐẤT VÀ KHẢO SÁT ĐỊA HÌNH FLYCAM 0903692185
Mục lục nội dung
Độ lệch dọc là gì?
Độ lệch dọc hay còn được gọi là sự kết hợp của còn được gọi là độ võng của đường thẳng và độ lệch trắc địa thiên văn. Cụ thể hơn, độ lệch dọc tại một điểm nằm trên Trái Đất chính là thước đo khoảng cách trọng lực đã bị dịch chuyển bởi các dị thường địa phương ở gần đó (như là các ngọn núi, đồi,…).
Khái niệm này được sử dụng khá là rộng rãi trong ngành Trắc địa. Chúng không chỉ áp dụng trong các mạng lưới khảo sát mà còn cho những mục đích địa vật lý khác.
Độ lệch dọc được sinh ra do các ngọn núi và sự thất thường của địa chất nằm sâu dưới lòng đất. Chúng chính là các thành phần góc giữa thiên đỉnh thật (hay còn gọi là đường thẳng đứng) và đường thẳng vuông góc với bề mặt của ellipsoid tham chiếu. Trong nhiều trường hợp, các góc này có thể lên tới 10 – 50” đối với địa hình bằng phẳng hoặc núi cao.
Ứng dụng của độ lệch dọc
Như tìm hiểu tại phần độ lệch dọc là gì, đây chính là thước đo dùng để xác định khoảng cách trọng lực đã bị dịch chuyển bởi các dị thường. Chính bởi bản chất này, chúng được ứng dụng rất rộng rãi tại nhiều lĩnh vực khác nhau:
- Để tối ưu hóa tính chính xác của các mạng lưới khảo sát. Độ lệch dọc sẽ giúp điều chỉnh vấn đề này, để làm cho các cuộc khảo sát không bị biến dạng chỉ bởi vì một vài đơn vị cm trên hàng nhiều km
- Dùng để xác định Geoid (hay còn gọi là mực nước biển) và chuyển đổi độ cao một cách chính xác hơn. Số lượng geoid địa lý toàn cầu có thể tính bằng đơn vị hàng chục mét, vì vậy khi muốn tính toán một cách chính xác cao trên từng cm thì cần phải có độ lệch dọc
- Trong việc khảo sát GPS, chúng ta cần phải có độ lệch dọc để có thể kết hợp được nhiều loại phép đo khác nhau. Bởi vì các phép đo vệ tinh thì là thể loại hình học thuần túy, trong khi đó số đo về độ cao trên mặt đất thì lại có đề cập đến cả Geoid
- Còn về lĩnh vực địa vật lý, độ lệch dọc hỗ trợ các chuyên gia tìm kiếm thêm những kiến thức về Trái đất; đồng thời chúng cũng hỗ trợ thăm dò các mỏ quặng, dầu khí,… để con người khai thác
Cách xác định độ lệch dọc
Khoảng cách giữa giữa trọng lực di chuyển do tác động bởi các dị thường như ngọn núi, ngọn đồi… là rất lớn. Chúng phản ánh sự nhấp nhô của các dị thường trong tự nhiên, trọng lực và có tính không đồng nhất.
Do đó, để thu được con số chuẩn xác đòi hỏi sự áp dụng của nhiều kỹ thuật. Thông thường, độ lệch dọc sẽ được xác định trong hai trường hợp khác nhau. Thứ nhất chính là tại thiên văn học, thứ hai chính là ở tại thực thế.
Độ lệch dọc trong thiên văn học
Các thiên đỉnh thực sự sẽ được quan sát qua thiên văn. Và đối với các ngôi sao và thiên đỉnh ellipsoidal (theo chiều dọc lý thuyết) thì luôn diễn ra trên một ellipsoid tham chiếu.
Thêm nữa, các biến thể mang tính cục bộ của độ lệch dọc có thể sẽ được tính toán từ dữ liệu khảo sát trọng lực và cũng thông qua các mô hình địa hình kỹ thuật số (DTM). Phương pháp này sử dụng lý thuyết ban đầu được phát triển bởi Vening-Meinesz.
Xem thêm:
Dịch vụ quét 3D Laser Scan công trình tại TPHCM
Đo Đạc Nhà Đất Gò Vấp Chuyên Nghiệp & Giá Rẻ
Đo đạc địa chính nhà đất và cắm mốc ranh đất Đồng Nai
Độ lệch dọc trong thực tế
Trong thực tế, các độ lệch dọc sẽ được quan sát tại các điểm mốc đặc biệt với khoảng cách từ 20 hoặc 50 km. Việc tăng mật độ được tiến hành bằng cách kết hợp các mô hình DTM và thăm dò trọng lực. Các quan sát VD chính xác có độ chính xác là ± 0,2 (trên các ngọn núi cao thì sẽ là ± 0,5), các giá trị được tính toán rơi vào khoảng 1-2.
Ngoài ra, gần đây các nhà nghiên cứu còn sử dụng thêm máy ảnh kỹ thuật số, máy đo độ nghiêng, máy ảnh thiên đỉnh để xác định độ lệch dọc là gì. Ưu điểm của phương pháp này là tiện lợi, thu được kết quả nhanh chóng và mang tính tương đối.
Trên đây là bài viết của Đo Vẽ Nhanh giúp mọi người hiểu hơn về độ lệch dọc là gì. Khái niệm này đối với người trong ngành là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên khi có các dự án về trắc địa làm bạn cảm thấy phân và cần giúp đỡ, hãy tìm đến chúng tôi. Đo Vẽ Nhanh là đơn vị kinh doanh dịch vụ đo đạc chuyên nghiệp, chắc chắn có thể làm hài lòng các quý khách hàng.
